Astroturystyka – turystyka przyszłości dostępna na La Palmie

Na La Palmie można spacerować pośród gwiazd. Każdy może się tu zatrzymać, wejść w inny wymiar i odnowić swoją więź z naturą, po czym z nowymi siłami powrócić do codzienności. 

Nocne spacery po „Pięknej Wyspie” to doświadczenie zupełnie inne niż w większości miejsc na świecie, a to za sprawą gwiazd. Jakość tutejszego nieba sprawia, że nie tylko można je podziwiać gołym okiem, ale zdają się być bliskie na wyciągnięcie ręki. Kto je kontempluje, ma wrażenie, że jest w stanie zrozumieć wszechświat, a przynajmniej lepiej zrozumieć samego siebie. 

Wiedzą o tym mieszkańcy tej wyspy położonej na Oceanie Atlantyckim, od wieków doceniający ten największy skarb, choć dopiero w roku 1988 wprowadzono tu prawo chroniące jakość nieba. W tym samym stopniu niebieskie walory doceniają naukowcy z Instituto de Astrofísica de Canarias (IAC), który na La Palmie mieści się w el Centro de Astrofísica, w gminie Breña Baja, i w el Observatorio del Roque de los Muchachos, w gminie Garafía. To międzynarodowe obserwatorium należy do hiszpańskiej sieci obiektów naukowych i technicznych – Infraestructuras Científicas y Técnicas Singulares (ICTS) de España. 

Czyste emocje związane z wrażeniem, że się żyje naprawdę – na tej wyspie uznanej za rezerwat biosfery UNESCO można tego doświadczyć na co dzień. La Palma to raj dla turystyki pieszej i innych aktywności na świeżym powietrzu. Do tego należy dodać gastronomię, gdyż La Isla Bonita przynależy do znaku jakości „Saborea España”. Wszystkie te atrakcje są podstawą, na której opiera się oferta „Pięknej Wyspy”, uznanej za rezerwat i cel turystyczny Starlight (www.starsislandlapalma.es). 

Nieco bliżej początków Wszechświata 

Astrofizycy z el Roque de los Muchachos w ramach swojej pracy poszukują informacji dotyczących początków Wszechświata – nie tylko wizualnych, ale także dźwiękowych, badając na Ziemi rozmaite dźwięki i kolory dochodzące z Kosmosu. 

Carlos Allende Prieto, badacz z IAC, oraz David Aguado, Jonay González Hernández i Rafael Rebolo należą do grupy naukowców nagrodzonych za lata pracy i odkrycia dokonane za pomocą teleskopów z La Palmy. Dzięki ich badaniom dziś wiemy znacznie więcej o tym, jak to wszystko się zaczęło. W ostatnich latach udało się ustalić dokładną datę Wielkiego Wybuchu, teraz zaś jesteśmy nieco bliżej zrozumienia pierwszych chwil Wszechświata. A wszystko to dzięki obserwacjom litu znalezionego w najstarszych gwiazdach, odkrytych właśnie na el Roque de los Muchachos. 

„Kiedy mówisz, że pracujesz na La Palmie na międzynarodowym spotkaniu astrofizyków” – zaznacza z entuzjazmem Carlos Allende – „wszyscy znają miejsce, o którym opowiadasz”. Jego zdaniem miejsce to zapewnia wyjątkowe na światową skalę warunki zarówno do badań naukowych, jak i do obserwacji gwiazd przez ogół społeczeństwa, przy jednoczesnej ochronie prawa do nocnego nieba i światła gwiazd. Co więcej, pomiary wykonane na „Pięknej Wyspie” przez jego zespół umożliwiły rozpoznanie jednych z najbardziej prymitywnych gwiazd, które dostarczają cennych informacji na temat związków i reakcji chemicznych młodego Wszechświata. Ponadto Allende kierował pracami nad jednym z sześciu instrumentów znajdujących się obecnie na Gran Telescopio Canarias (GTC).  

Radość z obserwacji nieba  

Obserwacja gwiazd wywołuje podobny entuzjazm u każdego, niezależnie od tego, czy są to badania naukowe, czy odkrywanie przez odwiedzających La Palmę cudów dostępnych na wyciągnięcie ręki tuż nad ich głowami. Od 2012 roku „Piękna Wyspa” jest popularnym celem międzynarodowej turystyki, a przyczyniają się do tego lokalni przedsiębiorcy. Wyjątkowe warunki astronomiczne na La Palmie oraz promowany model biznesowy umożliwiają odkrywanie wyjątkowego nocnego nieba poprzez usługi astronomiczne, takie jak wycieczki, warsztaty i propozycje dla początkujących, a nawet kursy fotografii astronomicznej i zaawansowanej fotografii nocnej. 

Na całej wyspie działają liczne firmy turystyczne specjalizujące się w wycieczkach astronomicznych, podczas których można nie tylko cieszyć się tutejszym wspaniałym niebem, ale także poznać tajemnice, które Wszechświat zwykle skrywa przed niewprawnym okiem

Wzrost pod blaskiem gwiazd 

W celu zachowania obecnego statusu tego astronomicznej lokalizacji turystycznej, obecnie przeznacza się znaczne środki na powiększenie infrastruktury, a także na stałą renowację oznakowania i punktów widokowych. Wśród nowych projektów, które odwiedzający mogą odkryć na wyspie, znajduje się tematyczna gastronomia pozwalająca doświadczyć Wszechświata, a także nowe Centro de Visitantes del Roque de los Muchachos, otwarte w 2021 roku.

Inną z realizowanych inicjatyw jest międzynarodowe spotkanie naukowców, którym poświęcono aleję gwiazd nauki – Paseo de las Estrellas de la Ciencia – znajdującą się przy głównej alei Santa Cruz de La Palma, zainaugurowaną przez gwiazdę prestiżowego fizyka teoretycznego Stephena Hawkinga. Ponadto cała wyspa kieruje wzrok ku gwiazdom podczas festiwali filmowych, takich jak Festivalito La Palma, lub nocnych biegów Transvulcania czy Reventón Trail. W ten sposób niebo stanowi także źródło inspiracji dla artystów i sportowców. 

Tak waśnie jest, gdy podczas długich godzin zbierania danych w el Observatorio del Roque de los Muchachos pod auspicjami el Instituto de Astrofísica de Canarias odległa gwiazda daje znać, że żyje, emitując kolory, które można dostrzec przez teleskopy. W tym samym momencie oczy zawodniczki biegnącej w górskim ultramaratonie spoglądają w niebo w poszukiwaniu energii potrzebnej, by dotrzeć do mety. Naraz czuje, że da radę. A w jednym z nadmorskich punktów widokowych czule obejmujące się para zakochanych nagle zdaje się rozumieć sens życia. Ostatecznie wyjątkowa ciemność nocy na La Palmie daje im wszystkim odpowiedź – może nawet tę samą.